permaculture: a designers manual

permakültür kavramına ismini veren bill mollison, permakültür: bir tasarımcı elkitabı adlı eserinde permakültürü şöyle tanımlar: permakültür, doğal ekosistemlerin çeşitliliğine, istikrarına ve esnekliğine sahip olan tarımsal olarak üretken ekosistemlerin bilinçli tasarımı ve bakımlarının sağlanmasıdır. üzerinde yaşayan insanlar ile arazinin, gıda, enerji, barınak ve diğer maddi ve manevi ihtiyaçları sürdürülebilir bir şekilde karşılayan ahenkli bütünleşmeleridir. sürdürülebilir tarım olmaksızın istikrarlı bir sosyal düzen mümkün değildir.

permakültür tasarımı, kavramsal, maddi ve stratejik bileşenleri tüm canlıların yararına çalışan bir model içinde bir araya getiren bir sistemdir. permakültür’ün arkasındaki, doğaya aykırı olmaktan ziyade onunla birlikte çalışma, uzun süreli düşüncesizce hareket etmekten ziyade uzun süreli özenli gözlem yapma, sistemlerin sadece bir ürününün peşinde koşmaktan ziyade onlara bütün işlevleriyle bakma ve sistemlerin kendi evrimlerinin gerçekleşmesine izin verme felsefesidir.

permakültür, sürdürülebilir insan yerleşimleri kurgulayabilmemizi sağlayan bütünsel bir tasarım bilimidir. bill mollison permakültürün etik ilkelerini şöyle sıralamaktadır:

-yeryüzünü korumak

-insanların ihtiyaçlarını karşılamak

-tüketimi ve nüfusu sınırlandırmak

-fazlalığı paylaşmak ya da yeniden yatırım yapmak

permakültürün ilk önceliği kendi yaşamlarımız ve çocuklarımızın yaşamları için sorumluluk almaktır. Permakültür tasarımcıları olarak işimiz tüm sistemin temel ihtiyaçları karşılanmadan enerjinin kaybına engel olmaktır. bu yeryüzünün korunmasını, insanların ihtiyaçlarının karşılanmasını, fazlalığın paylaşılmasını ve tüketimin ve nüfusun sınırlandırılmasını gerektirir. şu anda varolan yaşam sistemlerinin gelecekte hayatta kalışı rekabet değil işbirliği temeline bağlıdır.

permakültür prensipleri:

gözlem – iyi planlanmamış gereksiz işgücü yerine doğal sistemleri uzun uzun gözlemleyin.

kaynak – ürün alımına destek olan enerjinin biriktirilmesi. Permakültür tasarımcısının işi ev, yaşam alanı, şehir ya da kırsal alandaki herhangi bir sistemde yararlı enerji birikimini maksimuma çıkarmaktır.

problem çözümdür – problem biziz, çözüm de biziz. permakültürde odak sınırlamaları kaynağa dönüştürmektir.

sistemin faydalı çıktıları – tasarım sonucu üretilen, biriktirilen, korunan, tekrar kullanılan ve dönüştürülen enerji fazlasının toplamı. sistem büyümek, çoğalmak ve bakımı için gereken enerjiyi kendi için sağladıktan sonra enerji fazlası oluşur.

biyolojik kaynaklar –  yaşayan sistemlerde kompleksite zamanla artar ve canlılar arasındaki ilişki gittikçe daha birbirini destekler hale gerli. biyolojik zekayı kullanın ve koruyun.mesela doğal hayatı, arıları, kuşları, solucanları, bakterileri, öredekleri, tavukları, domuzları, inekleri, örümcekleri, kurbağaları dahil edeceğiniz bütüncül böcek kontrolü… toprağınızın verimine ve bakımına bu varlıkların doğal yollardan yardımcı olacakları bir plan yapın, böylece insan ve teknolojik iş yükünü azaltmış olursunuz.

elinizdeki / yaşam alanınızdaki kaynakları kullanın – tasarım yapacağınız alanda hangi kaynakların olduğunu ve hangi kaynakların sisteme doğal alarak girdiğini farkedin ve bunları maksimumda kullanın. mesela, göletlerle, gri su sistemiyle, çatılardan ve yüzeylerden yağmur suyu hasadı yaparak suyu alanda tutmak ve tekrar tekrar kullanmak. güneş, rüzgar, insan, biyolojik kaynakların kullanımını maksimuma çıkarın.

bir kalori içeri, bir kalori dışarı – güneş tüm yaşam süreçlerinin kaynağıdır. her mevsimde belli miktarda bir büyüme gerçekleşir. ağaçları ve otları keserek, yabani otları temizleyerek, hayvancılık (et için inek ve koyun beslemek )  aslında topraktaki mineralleri tüketmektir aynı zamanda. hasat sırasında kaybolan mineralleri ve besinleri yerine koyacak çözümler bulmalıyız. mesela, toprak oluşturmak, organik materyallerle compost yapmak, sisteme getirdiğimiz materyallerin yaşam döngüsünü öğrenmek… arazide mümkün olduğunca çok biyokütle bulundurun.

enerji geridönüşümü – bir sistemin çıktıları o sistemin ihtiyaçlarını gidermek üzere tasarlanır.

geri dönüş kanunu – her ne alırsak geri vermeliyiz. her obje yerine konacak objeyi sağlamalıdır. döngülerin devamı = sürdürülebilirlik.

her ögenin pek çok fonksiyonu vardır – planlarımıza dahil ettiğimiz her ögenin kaç fonksiyondan faydalanabiliriz? sisteminize dahil ettiğiniz her elementi öyle bir konumlayın ki pek çok fonksiyonu birden olsun. mesela, bir gölet serinlik sağlar, ördeklere, balıklara ve su bitkilerine yaşam alanı sağlar ve daha zengin bir habitat oluşturur. ayrıca sulama, yangından korunma ev ev işleri için kullanılabilecek yağmur suyunu toplar. bir göletten alınabilecek killi toprak bina, duvar, bank, fırın yapımında ve sıva için kullanılabilir. meyve veren bir çalı bitki, gıda sağlar, çit olarak kullanılır, yabani hayvanlar için yem ve arılar için polen kaynağıdır.

her fonksiyon birden fazla öge tarafında desteklenir –  önemli fonksiyonların birden fazla öge tarafından desteklenmesi planlanırsa, herhangi bir ögenin o fonksiyonu yerine getirememesi durumunda diğerleri aynı fonksiyonu yerine getirir. mesela enerji ihtiyacı için farklı enerji kaynaklarını kullanmak…

ögeleri birbirleriyle ilişkilendirerek konumlandırma – bağlantıları gözlemleyin. ögeleri birbirleriyle ilişki kurabilecekleri şekilde konumlandırın. bir sistemdeki bileşenler birbirlerinden bağımsız değil, ilişki halinde değerlendirilir. mesela, ağaçlar konumlarına göre rüzgarı kesmek için, bir gölet serinlik, yangından korunma ya da sulama için konumlandırılabilir.

çeşitlilik – sürdürülebilir sistemler zamanla olgunlaştıkça daha çeşitlilik içerir hale gelirler. bir sistemdeki ögelerin sayısı ögelerin arasındaki fonksiyonel ilişkiler kadar önemli değildir. .

yerele odak – “global düşün, yerel hareket et”. gıdanızı yetiştirin, tohumlarınızı koruyun, yerel ekonomiyi destekleyin, komşularınızla işbirliği yapın.

stoklama – ögeler arasında dengeyi sağlayarak bir ögenin diğerlerinden daha baskın olmasını engelleyin. Bir sistemin bütünün ihtiyaçlarını karşılamak için o sistemde bir ögeden ne kadar olmalıdır? daha çok her zaman daha iyi değidir. mesela bir gölette çok fazla balık yetiştirmek balıkların boyutlarının küçük kalmasına yol açacaktır.

fonksiyonları istifleme – bu prensibin iki anlamı vardır. 1. her ögenin birden fazla fonksiyonu olması. 2. çok katmanlı bahçe tasarımı. mesela çardakta asma yetiştirmek.

evrimde ardışıklık – sistemde bazı ögeler diğer ögelerin oluşumu için gerekli koşulları hazırlarlar.

bir sistemin çıktıları teorik olarak limitsizdir. – kaynakları sınırsız çeşitlilikle kullanmanın tek sınırı tasarımcının bilgisi ve hayal gücüdür.

doğanın döngüleriyle işbirliği yapmak

kenar – kenarları optimize edin.

en az değişiklikle en büyük etkiyi yapın.

ekim stratejisi – ilk yerel bitkiler, sonra daha önceden denenmiş egzotik bitkiler, en son çok küçük ölçekli ve gözlem yaparak daha önce denenmemiş egzotik bitkiler ekilir.

küçük ölçekli yoğun sistemler – küçük başlayın ve yüksek verim veren, idare edilebilir bir sistem yaratın. küçük başladığınızda yapacağınız hataların etkisi de daha az olacaktır.

kontrolü bırakmak – başarılı bir tasarımın sonucu kendi kendini idare edebilen bir sistemdir.

herşey kendi bahçesini yaratır – tüm organizmalar çevrelerini kendi yararları için değiştirirler.

uygun teknoloji – bir durumda uygun olan bir şey diğer bir durumda uygun olmayabilir. permakültür prensipleri enerji verimliliği, yemek pişirmek, aydınlatma, ulaşım, ısıtma, atık yönetimi, su ve diğer enerji ihtiyaçlarına uygulanabilir.

permaculture is an approach to designing human settlements and agricultural systems that mimic the relationships found in natural ecologies.

permaculture is sustainable land use design. this is based on ecological and biological principles, often using patterns that occur in nature to maximise effect and minimise work. permaculture aims to create stable, productive systems that provide for human needs, harmoniously integrating the land with its inhabitants. the ecological processes of plants, animals, their nutrient cycles, climatic factors and weather cycles are all part of the picture. inhabitants’ needs are provided for using proven technologies for food, energy, shelter and infrastructure. elements in a system are viewed in relationship to other elements, where the outputs of one element become the inputs of another. within a Permaculture system, work is minimised, “wastes” become resources, productivity and yields increase, and environments are restored. permaculture principles can be applied to any environment, at any scale from dense urban settlements to individual homes, from farms to entire regions.

the first recorded modern practice of permaculture as a systematic method was by austrian farmer sepp holzer in the 1960s, but the method was scientifically developed by australians bill mollison and david holmgren and their associates during the 1970s in a series of publications.

the word permaculture is described by mollinson as a portmanteau of permanent agriculture, and permanent culture.

the intent is that, by training individuals in a core set of design principles, those individuals can design their own environments and build increasingly self-sufficient human settlements — ones that reduce society’s reliance on industrial systems of production and distribution that mollison identified as fundamentally and systematically destroying earth’s ecosystems.

while originating as an agro-ecological design theory, permaculture has developed a large international following. this “permaculture community” continues to expand on the original ideas, integrating a range of ideas of alternative culture, through a network of publications, permaculture gardens, intentional communities, training programs, and internet forums. in this way, permaculture has become a form of architecture of nature and ecology as well as an informal institution of alternative social ideals.

ingilizce / english !!!

indir / download:

http://rapidshare.com/files/418225261/permaculture.rar